*Ο Παναγιώτης Γεωργιάδης είναι ομότιμος καθηγητής Πανεπιστημίου Αθηνών.
Πλησιάζουμε στην πρώτη Κυριακή των αυτοδιοικητικών εκλογών. Η ατμόσφαιρα παραμένει ήρεμη με μικρές παρεκκλίσεις που επιβεβαιώνουν τον κανόνα. Οι δημότες θα προσέλθουν στις κάλπες με ποικίλα και εν πολλοίς αντιφατικά κριτήρια επιλογών. Συγγενικές επιλογές, φιλικές προτιμήσεις, κομματικές επιρροές, βιογραφικό σημείωμα υποψηφίων και πληθώρα φωτογραφιών στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Ασφαλώς τα προγράμματα των δημοτικών παρατάξεων ασκούν τη δική τους επίδραση σε μερίδα ψηφοφόρων που προτάσσουν τις δεσμεύσεις για έργα υποδομής και αποτελεσματική λειτουργία των δημοτικών υπηρεσιών ώστε να βελτιωθεί η ποιότητα ζωής και να αποτραπούν φαινόμενα που προκαλούν καθημερινές δυσφορίες.
Θα είχε πιστεύω ενδιαφέρον να δρομολογηθεί μια αντικειμενική έρευνα κοινής γνώμης για να καταγραφούν τα κριτήρια με τα οποία οι δημότες προσέρχονται στις κάλπες. Τι είναι εκείνο που τους οδηγεί στην αποχή, ποιο είναι το πρωτεύον κριτήριο της ψήφου, σε ποιο βαθμό τα πεπραγμένα της απερχόμενης δημοτικής αρχής κρίνονται θετικά ώστε να διεκδικεί την επανεκλογή, σε ποιο βαθμό τα προγράμματα των παρατάξεων πείθουν για την εφαρμογή τους, σε ποιο βαθμό η συλλογική ικανότητα του συνδυασμού να διοικήσει ανταποκρίνεται στις αυξημένες απαιτήσεις διαχείρισης προσωπικού, έκτακτων κρίσεων, διαχείρισης αλλαγών και επάρκειας στον σχεδιασμό και την υλοποίηση πολύπλοκών έργων. Σε ποιο βαθμό είναι επαρκής η τεχνογνωσία και η εμπειρία των στελεχών του συνδυασμού στη διεκδίκηση εθνικών και ευρωπαϊκών πόρων ώστε να προκύψει προστιθέμενη ωφέλεια για τους κατοίκους του Δήμου. Η απουσία ποιοτικών ερευνών της κοινής γνώμης επιτρέπει, σε κάποιο σημαντικό βαθμό, στις παρατάξεις να προσπαθούν να συμβιβάσουν πολύ αντιφατικές προτάσεις και επιλογές ώστε να μεγιστοποιήσουν την εκλογική τους διείσδυση, ενώ οι δημότες ψηφοφόροι να μην έχουν μια σαφή και τεκμηριωμένη εικόνα για την αξιοσύνη και την δυναμική κάθε παράταξης να προωθήσει κρίσιμους λειτουργικούς μετασχηματισμούς και απαραίτητες υποδομές κλασικού ή καινοτομικού κυρίως χαρακτήρα που θα σηματοδοτήσουν την ποιοτική μεταστροφή στην επικρατούσα χλωμή εικόνα του Δήμου.
Τα προεκλογικά προγράμματα των δημοτικών παρατάξεων συμπεριλαμβάνουν πολλά μικρά και μεγάλα έργα υποδομής και υποσχέσεις χρηστής διακυβέρνησης και λογοδοσίας. Κατά κανόνα τα προγράμματα συνοδεύονται από καλαίσθητες φωτογραφίες ώστε να δημιουργηθούν πλασματικές προσλαμβάνουσες παραστάσεις για να εντυπωσιασθεί ο ψηφοφόρος. Η δύναμη της εικόνας είναι ισχυρό επικοινωνιακό εργαλείο. Δεν παύει όμως να είναι μόνο η επιφάνεια ενώ η ουσία παραμένει ανεξερεύνητη.
Ελάχιστα προεκλογικά προγράμματα επιχειρούν να προσεγγίσουν, και μάλιστα με επιστημονική και όχι ερασιτεχνική-εμπειρική θεώρηση αναγκαίες αλλαγές που αφορούν τη λειτουργική ολοκλήρωση με την εισαγωγή θεσμών όπως η διαβούλευση πριν τη λήψη σημαντικών αποφάσεων, κανόνες διαφάνειας ως θεσμικό αντίβαρο σε πρακτικές αδιαφάνειας καθώς και το δικαίωμα προσφυγής στο Συνήγορο του δημότη όταν ό ίδιος κρίνει ότι καταστρατηγείται το δίκιο του από τις δημοτικές πράξεις ή παραλείψεις. Στα ελάχιστα αυτά προεκλογικά προγράμματα δίνεται η πρέπουσα έμφαση στην αναδιοργάνωση (reengineering) των δομών για την εξάλειψη της γραφειοκρατίας, την αποφυγή διάχυσης της ευθύνης και εν τέλει την παραγωγή υπηρεσιακού έργου με την μέγιστη δυνατή προστιθέμενη αξία. Από τη δύναμη της εικόνας μεταφερόμαστε στη δύναμη της υπευθυνότητας.
Για να επιτευχθούν οι προεκλογικοί στόχοι και οι ρεαλιστικές δεσμεύσεις ενός ολοκληρωμένου και καλά τεκμηριωμένου δημοτικού προγράμματος σε έργα υποδομών και λειτουργικών αλλαγών υπάρχει μια πολύ βασική προϋπόθεση. Όλα θα εξαρτηθούν από την ικανότητα της ηγεσίας σε επίπεδο Δημάρχου και της ηγετικής ομάδας σε επίπεδο δημοτικών-τοπικών συμβούλων. Σε αυτόν τον τομέα οφείλουμε να στρέψουμε την προσοχή μας και να αναζητήσουμε εκείνους που πληρούν θεμελιώδη χαρακτηριστικά ηγετικότητας. Χωρίς ικανή ηγεσία τα έργα θα μείνουν στα χαρτιά ή ακόμα χειρότερα ανολοκλήρωτα και οι μετασχηματισμοί των δομών θα παραπεμφθούν στις καλένδες.
Ηγεσία σημαίνει και ευθύνη, ευθύνη που δεν περιορίζεται στενά στα όρια των δημοτικών υπηρεσιών. Ηγεσία σημαίνει κυρίως ευθύνη έναντι όλων των δημοτών ώστε οι όποιες δύσκολες αποφάσεις που θα λαμβάνονται να είναι αποδεκτές και ωφέλιμες για το δημόσιο συμφέρον.
Αν ανατρέξουμε στα ανοικτά πανεπιστημιακά μαθήματα του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης–Οργανωτική Θεωρία και Οργανωσιακή Συμπεριφορά-Ηγεσία (https://opencourses.auth.gr) θα εμπλουτίσουμε τις γνώσεις μας για θέματα ηγεσίας. Θα κατανοήσουμε τις διαφορές μεταξύ του manager που εφαρμόζει τις αλλαγές και του leader που προκαλεί τις αλλαγές. Μεταξύ της ηγετικής ομάδας που έχει όραμα και χάρισμα επικοινωνίας, προσωπικό ρίσκο και ευαισθησία στις ανάγκες των ανθρώπων σε αντιδιαστολή με μια τυπική διαχειριστική και όχι επιτυχημένη ομάδα που δεν εμπνέει, δεν πείθει με τα πεπραγμένα της, δεν έχει οραματικό προσανατολισμό.
Η Δύναμη της Ευθύνης είναι κατά πολύ υπέρτερη της επιφανειακής φωτοαντιγραφικής δύναμης όπως αποτυπώνεται σε προεκλογικά φυλλάδια τύπου super market.
Η νέα Δημοτική Παράταξη “Δύναμη Ευθύνης” διαθέτει ουσιαστικά προσόντα ηγετικότητας τόσο στην πρόταση του υποψηφίου Δημάρχου Γ. ΚΑΛΑΦΑΤΕΛΗ όσο και στους επικεφαλής των δύο παρατάξεων(Συμμαχία για τον Πολίτη και Δράση συν-Πολιτών: Δημιουργία και Διαφάνεια) που συνδιαμόρφωσαν το πρόγραμμα αρχών και δράσης, καθώς και πολύ ικανή επιτελική ομάδα στελεχών που κατέρχονται στον εκλογικό στίβο ως υποψήφιοι δημοτικοί-κοινοτικοί σύμβουλοι.
Αξίζουν όλοι την υποστήριξή μας τώρα πριν τις εκλογές αλλά και αμέσως μετά ώστε να τεθούν οι στέρεες βάσεις για την ανάπτυξη του Δήμου και την ικανοποίηση των απαιτήσεων των Δημοτών.
Παναγιώτης Γεωργιάδης-Ομότιμος Καθηγητής Παν. Αθηνών.
