Έντονη ανησυχία, αλλά και οργή, προκαλεί σε τέσσερις Δημοτικές Κοινότητες της πόλης- Διόνυσο, Σταμάτα, Άνοιξη και Άγ. Στέφανο- το έγγραφο που έστειλε η Εφορεία Αρχαιοτήτων Αν. Αττικής, με το οποίο ζητείται από το Δήμο να εκφράσει τις απόψεις του για την οριοθέτηση- αναοριοθέτηση αρχαιολογικών χώρων στις παραπάνω περιοχές. Για το θέμα έχει ήδη συνεδριάσει το Τοπικό Αγ. Στεφάνου, την περασμένη Τρίτη 31 Μαϊου, ενώ επίκειται η αυριανή συνεδρίαση του Τοπικού της Άνοιξης, με μοναδικό θέμα στην Ημερήσια Διάταξη το έγγραφο της Εφορείας Αρχαιοτήτων, καθώς και αυτή του Τοπικού Διονύσου την προσεχή Παρασκευή 10 Ιουνίου.
Θα πρέπει εδώ να σημειωθεί πως στο Τοπικό Αγ. Στεφάνου εκφράστηκε η άποψη ότι η Τεχνική Υπηρεσία του Δήμου θα έπρεπε ήδη να έχει στείλει συνολικά αρνητική απάντηση στην Εφορεία, καλύπτοντας μ’ αυτόν τον τρόπο όλες τις Δημοτικές Κοινότητες, καθώς και η πεποίθηση πως το θέμα ανακινείται και πάλι, μόνο και μόνο για να απασχοληθούν άνεργοι αρχαιολόγοι!
Εξαιρετικά αναλυτική, επιπλέον, είναι η εισήγηση που συνοδεύει το θέμα στην αυριανή συνεδρίαση στην Άνοιξη, όπου επισημαίνεται πως το ιστορικό εμπλοκής της Εφορείας Αρχαιοτήτων χρονολογείται στα 1993, όταν με έγγραφό του ο αρχαιολόγος Γ. Σταϊνχάουερ ρητά διαβεβαιώνει πως οι περιοχές Άνοιξης και Αγ. Στεφάνου δεν παρουσιάζουν αρχαιολογικό ενδιαφέρον. Δεκατρία χρόνια αργότερα, το 2006, η Εφορεία ανακοίνωσε πως επεκτείνει τον αρχαιολογικό έλεγχο σε Άγ. Στέφανο, Άνοιξη, Δροσιά και Εκάλη, με συνέπεια για κάθε ιδιωτική οικοδομική εργασία να απαιτείται χορήγηση σχετικής έγκρισης από την εν λόγω υπηρεσία αλλά και έξοδα χιλιάδων ευρώ για τους ιδιοκτήτες. Η διοικητική αυτή πράξη, μετά από αγώνες ιδιώτη μηχανικού, κρίθηκε παράνομη από το Σώμα Επιθεωρητών Δημόσιας Διοίκησης, επειδή έπρεπε να προηγηθούν οι οριοθετήσεις των αρχαιολογικών χώρων- πράγμα που καλούνται τώρα να προτείνουν οι Δημοτικές Κοινότητες, και εν συνεχεία ο Δήμος, μέχρι τις 10 Ιουλίου. Πάντως είναι χαρακτηριστικό πως, σύμφωνα με την εισήγηση, τα αρχαιολογικά ευρήματα μετρούνται στα δάχτυλα, ενώ η μοίρα τους ήταν να οδηγηθούν στη χωματερή.
Στο Τοπικό της Άνοιξης αύριο ο Πρόεδρος Χ. Πιπέρης θα προτείνει συντονισμό δράσεων με τις άλλες τρεις Δημοτικές Κοινότητες, περαιτέρω έρευνα, αλλά και σειρά συγκεριμένων ερωτημάτων προς την Εφορεία, με στόχο να αποδειχθεί πως τα ανασκαφικά ευρήματα όλα τα περασμένα χρόνια καθόλου δεν δικαιολογούν τη σημερινή πράξη της.
Αναλυτική η εισήγηση του κ. Πιπέρη έχει ως εξής:
Το ιστορικό εμπλοκής της Β ́ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασσικών αρχαιοτήτων στην Άνοιξη, όπως και στον Αγ. Στέφανο, Σταμάτα, Δροσιά του Δήμου Διονύσου, αρχίζει από το έτος 1993 (προκειμένου περί της τότε Κοινότητας Σταμάτας) και το 1994 (προκειμένου περί του τότε Δήμου Αγίου Στεφάνου και της τότε Κοινότητας Ανοίξεως), εν όψει εγκρίσεως των Γ.Π.Σ. των προηγουμένων Ο.Τ.Α. σε σχετικό ερώτημα του Οργανισμού Αθήνας η Β ́ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασσικών αρχαιοτήτων απάντησε με τα 1240/12.4.1993, 2915/28.11.1994 και 5547/2292/7.12.1994 έγγραφά της, υπογεγραμμένα μάλιστα από τον διακεκριμένο επιστήμονα – αρχαιολόγο Γεώργιο Σταϊνχάουερ, ότι η περιοχή των συγκεκριμένων Ο.Τ.Α. δεν παρουσιάζει αρχαιολογικό ενδιαφέρον!!!
Για τον λόγο αυτό κανένα από τα παραπάνω Γ.Π.Σ. δεν περιλαμβάνει οριοθέτηση αρχαιολογικών χώρων, δηλαδή, δεν προβλέπει εμπλοκή της Β ́ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασσικών αρχαιοτήτων στην αδειοδότηση και κατασκευή ιδιωτικών και δημόσιων έργων.
Εν συνεχεία το έτος 2006, η Β ́ Εφορεία με το με απ. 4712/20.6.2006 έγγραφό της προς το Πολεοδομικό Γραφείο Καπανδριτίου ενημέρωσε ότι επεκτείνει τον έλεγχο των εκσκαφών και συνεπώς τον αρχαιολογικό έλεγχο σε ολόκληρη την έκταση του (τότε Δήμου ) Αγ. Στεφάνου και στις (τότε Κοινότητες) Άνοιξης, Δροσιάς και Εκάλης και ότι εφεξής για κάθε ι δ ι ω τ ι κ ή οικοδομική εργασία στις υπόψη περιοχές θα απαιτείται η χορήγηση σχετικής έγκρισης από την ως άνω υπηρεσία.
Τα . . . αρχαιολογικά ευρήματα – ανακαλύψεις (μετρημένα με τα δάχτυλα του ενός χεριού) που επικαλούντο για να δικαιολογήσουν την παρέμβασή τους (προϋφιστάμενες του 1962) ήσαν προφανέστατα γνωστά στον Γεώργιο Σταϊνχάουερ, όταν συνέτασσε το ως άνω έγγραφο.
Τελικά η διοικητική αυτή πράξη της Β ́ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασσικών αρχαιοτήτων κρίθηκε παράνομη σύμφωνα με την υπ ́ αρ. 525/Α/2011 Έκθεση ελέγχου του Σώματος Επιθεωρητών Δημόσιας Διοίκησης μετά από πενταετή αλληλογραφία και υποβολή αναφορών ιδιώτη Μηχανικού (Σταύρου Τροχίδη) με τους υπαλλήλους του Υπουργείου Πολιτισμού και το Σώμα Επιθ. Δημ. Διοίκησης. Ο λόγος που κρίθηκε παράνομη η πράξη της Β ́ Ε.Π.Κ.Α. είναι ότι έπρεπε να προηγηθούν οι οριοθετήσεις των αρχαιολογικών χώρων – ζωνών προστασίας – πράγμα για το οποίο καλούμεθα να γνωμοδοτήσουμε για να νομιμοποιηθεί η παρέμβαση της Β ́ Ε.Π.Κ.Α. στις αδειοδοτήσεις και στις κατασκευές οικοδομών.
Οι επιπτώσεις της παράνομης παρέμβασης της Β ́ Ε.Π.Κ.Α. ήταν οδυνηρές για τους πολίτες που αποφάσιζαν να οικοδομήσουν. Εάν κατά την εκσκαφή ο παριστάμενος αρχαιολόγος διαπίστωνε (κατά την ανέλεγκτη κρίση του) κάτι, σταματούσε τις εργασίες και εκεί άρχιζε ο Γολγοθάς του ιδιοκτήτη. Επειδή η υπηρεσία, δεν διέθετε προσωπικό για να ξεκινήσει η ανασκαφή, υποχρέωνε τον ιδιοκτήτη να προσλάβει αδιόριστους αρχαιολόγους και εργάτες της επιλογής της.
Η πάγια αυτή πρακτική είχε σαν αποτέλεσμα την επιβάρυνση των ιδιοκτητών με δεκάδες και σε μερικές περιπτώσεις με εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ. Περιττό να αναφερθεί ότι την αρχαιολογική . . . αξία των ευρημάτων εξακολουθούμε να προσδοκούμε. Πάντως η μοίρα των . . . αρχαιολογικών ευρημάτων (σε όσες περιπτώσεις γνωρίζουμε) ήταν η χωματερή.
ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
Προτείνω να οριστούν δύο εκπρόσωποι του τοπικού συμβουλίου της Δημοτικής Ενότητας Άνοιξης με εξουσιοδότηση να συναντηθούν με εκπροσώπους των άλλων Δημοτικών Ενοτήτων προκειμένου:
-να συντονιστούν οι δράσεις τους
-να εισηγηθούν από κοινού προς τα συμβούλια των Δημοτικών Ενοτήτων, τον Πρόεδρο της Επιτροπής Ποιότητας Ζωής και το Δημοτικό Συμβούλιο καθώς και
– να απευθύνουν σε κάθε φορέα τεχνικά, τεχνοκρατικά κ.λπ. ερωτήματα προς διευκρίνιση των όποιων ερωτημάτων επί της υποθέσεως.
Ακόμα η Β’ Εφορία Προϊστορικών και Κλασσικών αρχαιοτήτων Ανατολικής Αττικής:
(1 ) Να μας αποστείλει τις επιστημονικές δημοσιεύσεις για τις διασωθείσες αρχαιότητες με σωστικές ανασκαφές από το 2006 και μετά, που δικαιολογούν την προτεινόμενη οριοθέτηση του αρχαιολογικού χώρου στην Άνοιξη και στον Άγιο Στέφανο (που σχεδόν ταυτίζεται με τα διοικητικά τους όρια).
(2) Να μας γνωστοποιήσει το συνολικό κόστος των σωστικών ανασκαφών των διασωθεισών αρχαιοτήτων αλλά και αυτών που κατέληξαν στις χωματερές.
(3) Να ζητηθεί πόσες εγκρίσεις δώσανε και πότε (έστω κατά έτος), σε πόσες από αυτές
συνεχίστηκαν οι έρευνες και να τοποθετηθούν επί χάρτου και, ακόμα, σε πόσες από αυτές υπάρχουν δημοσιεύσεις.
(4) Να απαντήσει:
α) αν προτίθεται να αποζημιώσει τους ιδιοκτήτες και, τέλος,
β) αν έχουν προβλεφθεί στον κρατικό προϋπολογισμό κονδύλια για αυτές τις δραστηριότητες.
