Ο Δήμος Διονύσου έχει αποτύχει τρεις φορές μέχρι σήμερα να εκλέξει Συμπαραστάτη του Δημότη και της Επιχείρησης, με αποτέλεσμα να χρεωθεί με έλλειμμα θεσμών στην οριστική έκθεση του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, το 2024, μετά από δειγματοληπτικό οικονομικό και διαχειριστικό έλεγχο.
Σύμφωνα με το μη οριστικοποιημένο προσχέδιο του νέου Κώδικα Τοπικής Αυτοδιοίκησης, ο θεσμός παραμένει μεν, υποχρεωτικός για Δήμους με πληθυσμό μεγαλύτερο των 20.000 κατοίκων αλλά αλλάζουν κάποιες παράμετροι στην εκλογή του. Μια από αυτές είναι πως εφόσον ένας Δήμος αποτύχει επί δυο ψηφοφορίες να εκλέξει Συμπαραστάτη, τότε αυτός διορίζεται από τον Επόπτη Νομιμότητας ώστε να μη μείνει κενή η θέση.
Την πλήρη εικόνα του νέου θεσμικού πλαισίου δίνει σε άρθρο του το Παρατηρητήριο για την εφαρμογή του Συμπαραστάτη του Δημότη και της Επιχείρησης πανελλαδικά (symparastatis.gr), αντιπαραβάλλοντας τις προτεινόμενες αλλαγές με το ισχύον σήμερα θεσμικό πλαίσιο:
Τι αλλάζει για τον Συμπαραστάτη με τον νέο Κώδικα Τοπικής Αυτοδιοίκησης
Ο νέος Κώδικας Τοπικής Αυτοδιοίκησης δεν αλλάζει τη φιλοσοφία του θεσμού, αλλά αναδιαμορφώνει κρίσιμες παραμέτρους: ποιοι ΟΤΑ υποχρεούνται να έχουν Συμπαραστάτη, τον τρόπο επιλογής του (φανερή ψηφοφορία και δυνατότητα διορισμού από τον Επόπτη Νομιμότητας), το καθεστώς αμοιβής και ειδικής άδειας, καθώς και την ένταξή του στο ενιαίο πλαίσιο λογοδοσίας, αμεροληψίας και πειθαρχικής ευθύνης των αιρετών.
Σύμφωνα με το μη οριστικοποιημένο προσχέδιο του νέου κώδικα και ειδικότερα στο «Βιβλίο Δεύτερο: Σύστημα Διακυβέρνησης Δήμων, Περιφερειών και Νομικών Προσώπων αυτών – Καταστατική Θέση Μονομελών και Συλλογικών Οργάνων Διοίκησης της Τοπικής Αυτοδιοίκησης», ο θεσμός του Συμπαραστάτη του Δημότη και της Επιχείρησης αλλά και του Περιφερειακού Συμπαραστάτη του Πολίτη και της Επιχείρησης εκσυγχρονίζεται σε σημαντικό βαθμό, επιχειρώντας να υπερβεί τα προβλήματα που συναντούσε η εφαρμογή του στην Τοπική Αυτοδιοίκηση μέχρι σήμερα.
Ο νέος Κώδικας Τοπικής Αυτοδιοίκησης επαναδιατυπώνει και κωδικοποιεί ενιαία τον θεσμό του Συμπαραστάτη του Δημότη και της Επιχείρησης και του Περιφερειακού Συμπαραστάτη του Πολίτη και της Επιχείρησης, σε ένα ενιαίο άρθρο (άρθρο Χ+46 του νέου Κώδικα). Συγκεκριμένα, ο νέος Κώδικας διατηρεί την υποχρέωση για δήμους άνω των 20.000 κατοίκων, καταργεί την ειδική κατηγορία των νησιωτικών δήμων και δίνει πλέον ρητή δυνατότητα και στους μικρότερους δήμους να θεσμοθετήσουν Συμπαραστάτη, ενοποιεί σε ένα άρθρο το πλαίσιο για τον δημοτικό και τον περιφερειακό Συμπαραστάτη, μετατρέπει την εκλογή του σε φανερή με πλειοψηφία 2/3 και, σε περίπτωση αδιεξόδου μετά από δύο ψηφοφορίες, προβλέπει διορισμό από τον Επόπτη Νομιμότητας ώστε να μην μένει κενή η θέση, αντικαθιστά την αντιμισθία με έξοδα παράστασης και εντάσσει ρητά τον θεσμό στο ενιαίο καθεστώς ειδικής άδειας των αιρετών, ενδυναμώνει τη λογοδοσία του μέσω της ενσωμάτωσης της ετήσιας έκθεσης στον απολογισμό πεπραγμένων, κωδικοποιεί στον ίδιο τον Κώδικα τα κωλύματα, τα ασυμβίβαστα και τις υποχρεώσεις αμεροληψίας/σύγκρουσης συμφερόντων, και –τέλος– θεσμοθετεί τη συμμετοχή του Συμπαραστάτη στην τριμελή επιτροπή συμβιβαστικής επίλυσης φορολογικών διαφορών, αναδεικνύοντάς τον ρητά σε κρίσιμο κρίκο διαμεσολάβησης και στις φορολογικές υποθέσεις των δημοτών και των επιχειρήσεων.
Το Παρατηρητήριο παρουσιάζει όλες τις αλλαγές που φέρνει ο νέος κώδικας, σε αντιπαραβολή με το ισχύον θεσμικό πλαίσιο (ν. 3852/2010, όπως έχει τροποποιηθεί με τους νόμους 4623/2019, 4873/2021, 4804/2021 και 5056/2023), στον ακόλουθο πίνακα:
πηγή: symparastatis.gr
